လာမယ့္ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႕ဆိုရင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမိဳ႕မွာ
ဆန္ရရွိဖို႕အတြက္ အစိုးရကို ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုတဲ့အတြက္ စစ္တပ္ကပစ္ခတ္လို႕
လူရာနဲ႕ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ (၄၇) ႏွစ္ျပည့္တဲ့ ေန႕ ျဖစ္ ပါတယ္။ အဲဒီေန႕က
စစ္ေတြျမိဳ႕မွာ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာကို သိရေအာင္ ဆႏၵျပပြဲမွာ
ကိုယ္တုိင္ပါ၀င္ခဲ့ျပီး အခုလက္ရွိ ဘဂၤလာေဒ့ခ်္ႏို္င္ငံ ေကာ့စ္ဘာဇားျမိဳ႕မွာ
ေနထိုင္လွ်က္ရွိတဲ့ ဦးေမာင္ေအးခ်မ္းကို ေမးၾကည့္ တဲ့အခါ သူကအခုလုိ
စေျပာပါတယ္။
-(ခ်မ္း)
၁၉၆၇ ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ေန႕ကတည္းက စပါတယ္။ စစ္ေတြျမိဳ႕မွာ ဆန္သိပ္
ရွားပါးလာတဲ့အတြက္ အစိုးရဆီက ဆန္ထုတ္ေပးဖို႕ေတာင္းဆုိေပမဲ့ အစိုးရက
လံုလံုေလာက္ေလာက္ ထုတ္မေပးဘူး။ စစ္ေတြျမိဳ႕ ျမဴ နီစပါယ္ရံုးမွာ
ဌာနေပါင္းစံုအစည္းအေ၀း လုပ္တဲ့အခါ ဆန္ကို ျပဳတ္ဆန္ ေပးရင္ရတယ္။ တေန႕ကို
တစ္ဗူးေပးရင္ရတယ္။ မနက္ဗူးခြဲ ညဗူးခြဲေပးရင္ ရတယ္လို႕ လူၾကီးေတြက
တင္ျပၾကတယ္။ အဲဒီသတင္းလူထုဆီကို ေပါက္ၾကားလာတဲ့အခါ လူေတြ မခံမရပ္ႏိုင္
ျဖစ္လာတယ္။ ဒီေလာက္ဆန္ေပါမ်ားေနရက္သားနဲ႕ ဘာေၾကာင့္ငါတို႕ ဆန္ကို
လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရတာလည္းဆိုျပီး ေပါက္ကြဲ လာၾကတယ္။ ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ေန႕မွာ
ႏို္င္ငံျခားကို ဆန္တင္ပို႕ေနတဲ့ အုန္းတပင္ရြာ ေနာက္ ဆတ္ရိုးက်
ေခ်ာင္းေဘးက ဆန္ဂိုေဒါင္ကို လူအုပ္တစ္ခုက သြားျပီးလုၾကတယ္။ အဲဒီဂိတ္မွာ
ရဲသား ၄ေယာက္ရွိ တယ္။ သူတို႕ကလည္း လူထု အံုၾကြမႈမ်ားလာတဲ့ အတြက္
တားဆီးမႈမရွိခဲ့ဘူး။ ယူၾကဆိုျပီး လက္ျပ အားေပးေနတာကို ေတြ႕ရ ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံျခား သေဘၤာေတြကို ဆန္သြားပို႕တဲ့ တံုကင္း ေလွေပၚမွာ
ဆန္ေတြ တင္ေနတဲ့ အတြက္ အလြယ္တကူရႏိုင္တယ္ဆိုျပီး လူၾကီး၊လူငယ္ မိန္းမေတြပါ
မက်န္သြားျပီး လုၾကတယ္။ ယူၾကတယ္။
တခ်ိဳ႕ ဆန္အိပ္ေတြနဲ႕ေရထဲကို က်သြားတာကိုလည္း ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီလုိဆန္ကိုယူလို႕ျပီးရင္ ညေနပိုင္းမွာ လူငယ္တခ်ိဳ႕က လမ္းမေတာ္မွာ
အစည္းအေ၀းတခုလုပ္တာကို ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ေတြ႕ခဲ့ရ ပါတယ္။ အဲဒီမွာ
ေမာင္ေအးသိန္းဆိုသူတစ္ေယာက္က ေခါင္းေဆာင္ပါတယ္။ သူတို႕က ဘာေျပာလည္းဆိုရင္
ဒီေလာက္ရခိုင္ျပည္မွာ ဆန္ေပါပါလွ်က္ ဆန္တစ္ဗူးဆိုရင္ စားရတယ္လို႕ တင္ျပ တဲ့
လူၾကီးေတြကို ေဒါသထြက္ျပီး အဲဒီေန႕ညေနက တင္ျပခဲ့သူျ ဖစ္တဲ့ စစ္ေတြျမိဳ႕
ညေစ်းရပ္ကြက္၊ (ျမ) ရုပ္ရွင္ရံုး အနီးက ဦးေမာင္ဦးေက်ာ္အိမ္သြားျပီး
ခဲ့နဲ႕ ေပါက္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူေပါင္း ၁၀၀ ခန္္႕ရွိပါတယ္။
အဲဒီအိမ္ေနာက္က ရူပရြာလမ္းဆံုကို ေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႕ ေၾကြးေၾကာ္ျပီး
ထြက္ၾကတဲ့အခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစာျဖဴဦး ေဆာင္တဲ့ စစ္ကား ၃ စီးခန္႕ကိုေတြ႕ပါတယ္။
အဲဒီမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေစာျဖဴက ဆန္ျပႆနာကို ရွင္းေပးမယ္။ ဒီကိစၥကို
ငါတာ၀န္ယူတယ္။ ေျဖရွင္း ေပးမယ္။ မင္းတို႕လူစုခြဲျပီး
အိမ္ျပန္ၾကလို႕ေျပာတယ္။ အဲဒီကေန ကြ်န္ေတာ္တို႕လူစုခြဲျပီးအျပန္ လမ္းမွာ
လူငယ္ေတြ ေျပာၾကတာက မနက္ဖန္ဆႏၵျပမယ္။ ျပည္လံုးခ်မ္းသာ ဘုရားၾကီးမွာ
လူစုမယ္လို႕ေျပာျပီး သတ္မွတ္ ထားခဲ့ၾကတယ္။
ေနာက္တေန႕ မနက္ပိုင္း ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႕မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕
ဘုရာၾကီးကိုသြားတယ္။ အဲဒီမွာ လူငယ္ ၃၀ ခန္႕စုမိတယ္။ လူငယ္တခ်ဳိ႕မွာ
ဆိုင္းဘုတ္တခုပါလာတယ္။ အဲဒီဆိုင္းဘုတ္မွာ ဘာေရးထားလဲ ဆိုရင္ (ဆန္ျပႆ
နာေျဖရွင္းေပး၊ အေရးေတာ္ပံုေအာင္ရမည္။) ဆိုျပီး ေရးထားပါတယ္။ အဲဒီကေန
ကြ်န္ေတာ္တို႕ စီ တန္းျပီး ဆႏၵျပဖို႕ ထြက္ၾကတယ္။ ပထမ ထြက္တဲ့အခါ
လူကအနည္းပါတယ္။ အားလံုး ၃၀ ခန္႕ရွိ တယ္။ အဲဒီေန႕က လျပည့္ေန႕ ျဖစ္တဲ့ အတြက္
ဥပုသ္သည္ေတြလည္း သီးတင္းသံုးေနရာက ပူးေပါင္း လာၾကပါတယ္။ လူငယ္ေတြက ပါလာတဲ့
ပိုစတာကို ၀ါးနဲ႕ခ်ည္ျပီး ေလထဲကို ျမင့္တင္လိုက္ၾကတယ္။ အဲဒီ ပိုစတာမွာ (
ဆန္ျပသနာေျဖရွင္းေပး- အေရး ေတာ္ပံု ေအာင္ရမည္။ ေန၀င္းအစိုးရအလိုမရွိ။) ဆိုျပီး ေၾကြးေၾကာ္သံေတြနဲ႕ ဒိုး၀န္းရြာဘက္က ပတ္ျပီး လမ္းေတြေပၚ ထြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီကေန မင္းဗာၾကီးလမ္း၊ ေက်းပင္တန္းဘက္ကိုေရာက္တဲ့အခါ ေနာက္ကို
လွည့္ၾကည့္ရင္ လူအုပ္ ဘယ္ေလာက္ ရွည္သလဲဆိုတာ ခန္႕မွန္းလို႕မရေတာ့ဘူး။
လမ္းတေလွ်ာက္လံုး လူေတြ အျပည့္ဘဲ။ အဲဒီလုိနဲ႕ လွခိုင္ဆရာေတာ္ ေက်ာင္းေရွ႕
ကေန ေထာင္ေရွ႕က ျဖတ္လို႕ သြားၾကပါတယ္။ လူငယ္ေတြက ဆရာၾကီး ေအးေက်ာ္
လြတ္ေပးဆိုျပီး ေထာင္ေရွ႕မွာ ေတာင္းဆိုတာေတြလည္း ၾကားခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီကေန ပလုတ္ေတာင္ ရပ္ကြက္ကို ေရာက္တဲ့အခါ လူေတြက ေရခြက္ေတြ၊
ေရးအိုးေတြနဲ႕ ေစာင့္ေနၾကပါ တယ္။ သူတို႕က ဆႏၵျပတဲ့သူေတြကို ေရလွဴၾကတာပါ။
အဲဒီလို ျပည္သူေတြပူးေပါင္းပါ၀င္မႈနဲ႕ မီးစက္လမ္းဆံုကေန နာဇီရြာလမ္းကို ဆင္းပါတယ္။ နာဇီရြာကို အေရာက္မွာ ကသဲရြာလမ္းဆံု
(ျမ) ဆန္စက္ေရွ႕မွာ သံဆူးၾကိဳးေတြကာျပီး စစ္ကားေတြနဲ႕ စစ္တပ္က ေစာင့္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အဲဒီမွာ စစ္တပ္ကေျပာတာက
ခင္ဗ်ာတို႕ကိုျမိဳ႕ထဲ အ၀င္မေပးေတာ့ဘူး။ ဒီမွာ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ ထားတယ္လို႕ေျပာတယ္။
အဲဒီမွာ စစ္တပ္နဲ႕ လူထုအေျခအတင္ စကားမ်ားၾကပါတယ္။ လူေတြ ကလည္း
အတင္းထိုးေဖာက္ျပီး ၀င္ဖို႕ ၾကိဳးစားတဲ့ အခါ စစ္တပ္က ေသနတ္နဲ႕စျပီး ပစ္ပါ
ေတာ့တယ္။
အဲဒီမွာ ေသတဲ့သူေသ၊ အနာရသူေတြတခ်ိဳ႕လည္းရိွတယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း
ဆတ္ရိုးက်ေခ်ာင္းကို ခုန္ခ် သြားၾကတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ေခ်ာင္းထဲမွာ
ေရကူးေနတဲ့သူေတြကိုလည္း ေသနတ္နဲ႕ လွမ္းပစ္ တာ ေတြကိုလည္း ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။
ဒဏ္ရာရသူတခ်ိဳ႕ကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ေဆးရံုကိုပို႕ခဲ့
ပါေသးတယ္။
အဲဒီေနာက္ ေနာက္တေန႕ စစ္ေတြျမိဳ႕ ေၾကးနန္းရံုးေရွ႕မွာ မ႑ာပ္ထိုးျပီး
အေလာင္းေတြကို ျပထားတယ္။ ေသတဲ့ အထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕နဲ႕ ဆႏၵအတူျပခဲ့တဲ့
ကြ်န္ေတာ္တို႕မိတ္ေဆြ ကုလားေခ် ဆိုသူတစ္ေယာက္လည္းပါတယ္။ ေနာက္ မခင္လွဆိုတဲ့
လမ္းသစ္ လမ္းဆံုက အမ်ိဳးသမီးလည္း ပါတယ္။ မခင္လွမွာေတာ့ ဆီးစမွာက်ဥ္ထိျပီး
ေသသြားတာကိုလည္း ေတြ႕ခဲ့ ရပါတယ္။ အေလာင္းက ၁၄ ေလာင္းျပထားတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကုလားေခ် ဖခင္ျဖစ္သူ ရဲအ ရာရွိက သားအတြက္ ေသတမ္းစာဖတ္ရာမွာ “
ငါ့သားမင္းဟာ ရခုိင္ျပည္သူေတြ ၀မ္း၀ဖို႕၊ ရခိုင္ျပည္ သူေတြအတြက္
ဆႏၵျပျပီး ေသဆံုးသြားရတယ္။ မင္းအတြက္ ငါဂုဏ္ယူတယ္။ ငါ့သား မင္း ေကာင္းရာ
သုဂတိ ေရာက္ပါေစ” လို႕ ေသတမ္းစာဖတ္တာကိုလည္း ၀မ္းနည္းစြာနဲ႕ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီ အေလာင္းေတြကို သျဂိဳလ္ဖို႕ ကိုယ္ခံပညာအဖြဲ႕ေပါင္းက ေတာင္းခဲ့တယ္။
စစ္တပ္က မေပးဘူး။ စစ္တပ္ကဘဲ ဦးေဆာင္ျပီး သျဂိဳလ္လိုက္ပါတယ္။
စစ္ေတြမွာအားလံုး လူေပါင္း ၃၀၀ နီးပါး ေသတယ္ လို႕ၾကားရပါတယ္။ ထရပ္ကားေတြမွာ
မေသေသးတဲ့သူေတြနဲ႕ ေသသူေတြကို ေရာျပီးတင္ ယူသြား တယ္။ ျပီးေတာ့
စစ္ေတြျမိဳ႕ ပင္လယ္နားက အုန္းေတာၾကီးမွာ က်င္းၾကီးေတြတူး၊ ဓါတ္ဆီေလာင္းျပီး
မီးရိႈ႕ အေလာင္းေတြကို ေဖ်ာက္ပစ္တယ္လို႕လည္း ေနာက္မွ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။
(အခုလို ဆန္ျပႆနာေန႕မွာ ေသဆံုးသြားရသူေတြအတြက္ ဘယ္သူ႕မွာ တာ၀န္ရွိတယ္လို႕ ထင္ပါသလဲ)
-(ခ်မ္း) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ျပီး
ရခိုင္ျပည္က ထြက္သမွ် ဆန္၊ စပါးေတြကို ႏိုင္ငံျခားကိုေရာင္းျပီး
သူတို႕အာဏာတည္ျမဲဖို႕အတြက္၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေ
တြကို
တိုက္ခိုက္ရာမွာ အသံုးျပဳဖို႕ လက္နက္၀ယ္ယူေရးကို အဓိက လုပ္ေနတဲ့အတြက္
ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳး ေပၚေပါက္လာရတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း
ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးမွာ အဓိက တာ ၀န္ရွိပါတယ္။
(အခု အခ်ိန္မွာလည္း ရခိုင္ျပည္သူေတြ ဆင္းရဲမြဲတည္မူ အပါအ၀င္
ဘက္ေပါင္းစံု အက်ပ္အတည္းနဲ႕ ရင္ဆိုင္ေနၾကရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳး
ေနာက္ထပ္ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တယ္လို႕ ထင္ပါလား)
-(ခ်မ္း) အခု အရပ္သားအစိုးရဆိုျပီး ေက်ညာထားသလို တိုင္းျပည္အေျခအေနကို
ေျပာင္းလဲတိုးတက္ေနတယ္လို႕ သူတို႕ ေျပာေနတာေတြကို ၾကားရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့
ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ စီးပါြးေရးက ဘာမွမတိုးတက္လာသလို စက္ရံု
အလုပ္ရံုေတြဆိုတာလည္း မရွိဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီစီးပြားေရး
ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မူကို ဦးစားေပးမလုပ္ရင္ ေရွ႕ဆက္ျပီး ဆန္ျပသနာ
မဟုတ္ရင္ေတာင္ တျခားအလုပ္လက္မဲ့ ျပသနာ၊ ဆင္းရဲမြဲမႈျပႆနာ အက်ပ္အတည္းေတြနဲ႕
ရင္ဆိုင္ ရလိမ့္မယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။
( ဒီလို အျဖစ္ဆုိးမ်ိဳး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ထပ္ျပီးမျဖစ္လာရေအာင္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ဘာေတြလုပ္ သင့္ပါလဲ)
-(ခ်မ္း) အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ဆန္စပါး ေပါမ်ားတဲ့ရခိုင္ျပည္မွာ
ဒီလို ဆန္ျပႆ နာ ျဖစ္ခဲ့တာကို အာဏာပိုင္ေတြ သင္ခန္းစာယူျပီး
မိမိတို႕အစိုးရလက္ထက္မွာ ေနာက္ထပ္မျဖစ္ရ ေအာင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တိုးတက္ေရး၊
ရခိုင္ျပည္နယ္ လံုျခံဳေရးေတြကို အာရံုစိုက္ျပီး လုပ္သင့္တယ္လို႕
ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ တိုက္တြန္းလို္ပါတယ္။
( ျဖစ္ေပၚခဲတဲ့ ဆႏၵျပႆ နာေန႕ကို ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြအေနနဲ႕ ဘယ္လို သင္ခန္းစာယူသင့္ပါသလဲ။)
-(ခ်မ္း) ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ၾသဂတ္လ ၁၃ ရက္ေန႕မွာ ဆန္ျပသနာမ်ိဳး
ေနာက္ထပ္မျဖစ္ရေအာင္ ရခိုင္ေတြအေနနဲ႕ မ်က္လံုးဖြင့္ နားစြင့္ျပီး
ကြ်န္ေတာ္တို႕ရခိုင္ေတြ ရသင့္ရထိုက္ တာေတြကို တရား ေသာနည္းနဲ႕
အာရံုစိုက္ျပီး အမွန္တရားဘက္က ရဲရဲရင့္ရင့္ တိုက္ပြဲ၀င္ၾကပါလို႕
ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ ေျပာလိုပါတယ္။