Monday, December 1, 2014

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသားလိင္တူဆက္ဆံျခင္းမွရရွိေသာ HIV သည္ အျခား ဝန္းက်င္မွရရွိသည္ထက္ ၁၃ ဆခန္႔ ပိုမိုျမင့္မား


world-aids-day
၂၀၁၂ခုႏွစ္ အကုန္တြင္ ရရွိေသာ စာရင္းဇယားမ်ားအရ ကမၻာတဝန္းလူေပါင္း ၃၅.၃သန္းသည ္HIV ႏွင့္ အတူ ေနထိုင္ႀကသူမ်ားျဖစ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ ႔ေတာင္ အာရွတြင္ HIV ကူးစက္မႈ ဒဏ္ကို အျပင္းထန္ဆုံး ခံစားေနရေသာႏိုင္ငံျဖစ္သည္ဟု UN လက္ေအာက္ခံ UN AIDS Program (အမ်ိဳးသားခုခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး စီမံခ်က္) ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္္။
HIV ကူးစက္ျပန္ပြားရာ ဦးတည္ အုပ္စုသံုးခုျဖစ္ေသာ အမိ်ဳးသားျခင္းလိင္ဆက္ဆံမႈ Men who has sex with men (MSM) ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးထိုးသြင္းသူမ်ား၊ အမိ်ဳးသမီး လိင္လုပ္သားမ်ားမွ တဆင့္ ကူးစက္ျပန္႕ပြားမႈသည့္ အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္ဟု ယင္းအဖြဲ႔က ေျပာသည္။
အမ်ိဳးသားခ်င္း လိင္တူဆက္ဆံသူတဦးျဖစ္သည့္ အမည္ေျပာင္း ကိုသက္က “HIVကူးစက္မႈ ပိုမိုမ်ားျပားလာတာဟာ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံလို႕ေပ့ါ၊ ဒါေႀကာင့္ မိမိဇနီးမယားနဲ႔ မဟုတ္ပဲ လိင္ဆက္ဆံျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ဘာေႀကာင့္ျဖစ္ျဖစ္မျဖစ္မေန ကြန္ဒံုးသံုးရပါမယ္” ဟုေျပာသည္။
အမ်ိဳးသားတစ္ဦးအေနျဖင့္ မိမိကိုယ္ကို မိမိမည္သို႔ပင္ ခံယူထားေစကာမူ ေယာက္က်္ားျခင္းလိင္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဆက္ဆံမႈ တခုခုျပဳလုပ္လွ်င္ အမ်ိဳးသားျခင္း လိင္တူ ဆက္ဆံသူ MSM အျဖစ္သတ္မွတ္ထားသည္ဟု ဆိုသည္။
လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ အျပဳအမႈအရ အပုန္း(လ်ိဳဝွက္လက္ခံသူ)၊ အပြင့္ (ပြင့္လင္းစြာလက္ခံသူ)၊ သူငယ္ (ထိုးသြင္းဆက္ဆံသူ)၊ လိင္ေျပာင္း (ေမြးရာပါရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိင္ေျပာင္းႏွင့္ မတူျခားနားေသာ စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာလိင္သြင္ျပင္ခံယူသူ) တို႕ရွိသည္။
ယင္းအျပင္ အပြင့္ဟု ေခၚသည့္ မိမိကုိယ္ကို မိန္းမအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသူမ်ားလည္းရွိျပီး ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ အျပဳအမႈအားလုံး မိမိကိုယ္ကို မိန္းမအျဖစ္ခံယူထားသူ (Transgender /TG )  ဟု ေခၚျပီး မိမိခံယူလိုသည့္ လိင္(ရုပ္)ပိုင္းဆိုင္ရာ အသြင္အျပင္သ႔ို ေဆပညာျဖင့္ ခြဲစိတ္ကုသေျပာင္းလဲထားသူကို လိင္ျပဳျပင္ထားသူကို (T/S)ဟု  ေခၚသည္။
အာရွတိုက္ႏိုင္ငံအႏွံအျပားတြင္ HIV ကူးစက္ႏုုန္းျမင့္တက္ရျခင္းအဓိကအေႀကာင္းအရင္းမွာ အကာအကြယ္္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံဘက္ အမ်ားအျပား ထားရွိျခင္းႏွင့္ လိင္မႈဆိုင္ရာ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားအား သိုသိပ္ထားျခင္းတုိ႕ေၾကာင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
MSM, TG တု႔ိထဲတြင္ HIV  ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားေနျပီး  အျခားလူမႈဝန္းက်င္ထက္ သာမန္အားျဖင့္ MSM, TGတု႔ိထဲတြင္ ၁၃ဆခန္႔ ကူးစက္မႈျမင့္တက္လာျပီး ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ MSM/TG ခန္႔မွန္း ၂၃၀၀၀၀ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းတို႔ အတြင္းHIV ပ်ံႏွံ႕ ႏုန္းမွာ ပုသိမ္တြင္ ၁၉.၅ ရာခိုင္ႏုန္း၊ ရန္ကုန္တြင္  ၈ ရာခိုင္ႏုန္း၊  မႏၱေလး ၆ ရာခိုင္ႏုန္း ရွိ ေႀကာင္း Global AIDS Epidemic  ၂၀၁၃ မွ တဆင့္ သိရသည္။
လိင္တူခ်စ္သူ ကိုႏိုင္သက္ (MSM)မွ “ ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္းဟာ လူအခြင့္ေရးကို ခ်ိဳုးေဖာက္ရာေရာက္ေႀကာင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံသူေတြႀကည့္မယ္ဆိုရင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ဗဟုသုတ အားနည္းသူေတြ အဓိကပါဝင္တယ္။ ဒါေႀကာင့္က်န္းမာေရး ဗဟုသုတႏွင ့္တြဲဘက္ျပီး လူအခြင့္ေရး နားလည္ေအာင္ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ေပးရန္လိုတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ MSM အဖြဲ႔အစည္း ၁၇ ရွိျပီး ယင္းတို႕မွာ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး၊ျမစ္ႀကီးနား၊ မံုရြာ၊ မိထိၳလာ၊ ေတာင္ႀကီးလာရွုိး၊ တာရွီလိတ္၊မေကြး၊ပုသိမ္၊ ဟသၤာတ၊ ပဲခူး၊ေတာင္ငူ၊ ျပည္ေမာ္လျမိဳင္၊ျမိတ္ တြင္ရွိျပီး၂၀၁၂ခုႏွစ္ အတြင္း ကူညီေပးခဲ့ရေသာ ေ၀ဒနာရွင္ လူဦးေရ စုစုေပါင္း ၆၈၀၆၇ ရွိျပီး အမ်ားစုမွာ ရန္ကုန္မႏၱေလးမွျဖစ္ႀကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္  Alliance,AMI,Consortium, IOM,Malteser, MANA, MDM, MSF-CH, MSF-Holland, MSI, NAP, PGK, PSI, SARA, WV စေသာအဖြဲ႔ အစည္းမ်ားျဖင့္ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု UNAIDS (Progress Report 2012) ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျပည္သစ္သံရုံးမွေထာက္ပံ့မႈျဖင့္HIV ကာကြဝ္ေရးအသိပညာေပးလုပ္ေဆာင္ေနေသာေအးျမရိပ္( Saryar) အဖြဲ႔မွ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ျမင့္သိန္းမွ  “ က်န္းမာေရး ပညာေပးသာမက ပညာေပးေဖ်ာ္ေျဖေရး အစီအစဥ္မ်ားပါလိုအပ္တယ္။ဒါမွျပည္သူမ်ားပါစိတ္ဝင္စာျပီးအာရုံစိုက္လုပ္ေဆာင္မွပိုိမိုထိေရာက္မယ္’’ ဟုေျပာသည္။
ေရာဂါကူးစက္ရျခင္းအဓိကအေႀကာင္းအရင္းမွာ ေသြး၊သုတ္၊ ေဆးထိုးအပ္တ႔ိုမွ ကူးစက္ျခင္းသာျဖစ္ျပီး မသိနားမလည္၍ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းသည္ အားနည္းသူကို မရည္ရြယ္ဘဲ ျပိဳလဲပ်က္ဆီးသြားရန္ျပဳလုပ္သလိုျဖစ္သြားေႀကာင္း၊ ARTေဆးကို မွန္မွန္ေသာက္သုံးျခင္းျဖင့္သက္တမ္းျပည့္ေနႏိုင္ပါသည္။ ထိုအတြက္ေႀကာင့္ ျပည္သူမ်ားပါ သိရွိ နားလည္ရန္လိုအပ္ေႀကာင္း သူက ဆက္လက္ေျပာဆိုသြားသည္။
HIV အတြက္ေပၚလစီမရွိျခင္းေႀကာင ့္(ဥပမာ PLHIV အတြက္ႏွစ္ဆေကာက္ခံျခင္း)ေဆးခန္းႏွင့္က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈမ်ားလံုေလာက္စြာမရွိျခင္း က်န္းမာေရး ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား အားနည္းျခင္းတို႔ေႀကာင့္ HIV ကူးစက္မႈကိုလွ်င္ျမန္ေစသည္ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုငိငံရွိ MSMႏွ င့္TG မ်ားအတြက္ အကူအညီေပးႏိုင္ရန္ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ကြင္းဆင္းပညာေပးႏွင့္နားခိုရာေနရာမ်ားတြင္ ထိေရာက္စြာ အကူအညီေပးႏိုင္ေသာ အစီအစဥ္မ်ား လိုအပ္သလို လိင္ဝိေသသ လကၡဏာကြဲျပားမႈ သတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္ခံယူခ်က္မ်ားကို ျမွင့္တင္ေပးျခင္းမ်ား၊  ကြန္ဒုံးပညာေပးနွင့္ျဖန္႔ေဝမႈ အစီအစဥ္မ်ား  HIV ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ TB,ကာလသားေ ရာဂါမ်ား ရွိမရွိ ပုံမွန္စစ္ေဆးျခင္း၊ မ်ိဳးဆက္ပြါးျခင္း၊ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ၊ ARTကုထံုး ၊စိတ္အပန္းေျဖစရာအစီအစဥ္မ်ား၊စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ဥပေဒဆိုင္ရာအေထာက္အပံ့မ်ားကို ျပည္တြင္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာရွိေသာ  ဘဝတူအဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွ အကူအညီေပးျခင္းႏွင့္ လမ္းညြန္ပို႔ေပးျခင္းမ်ား လိုိအပ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အာရွတြင္HIV ကူးစက္မႈဒဏ္ကိုအျပင္းထန္ဆုံးခံစားေနရေသာႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၂၀၀၁၃ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌HIV ေရာဂါ ျဖင့္ ေနထိုင္သူ ခန္႔မွန္းေျခအားျဖင့္ ၁၈၅၀၀၀ ဝန္းက်င္ရွိေနေႀကာင္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန အမ်ိဳးသားခုခံက် ကာလသားေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရး စီမံခ်က္၂၀၁၃ ခုႏွစ္အျပီးတြင္ေဖၚျပထားသည္။
( စာေရးသူသည္ Internews မွ ျပဳလုပ္ေသာ ရက္တို သင္တန္းတစ္ခုကို တက္ေရာက္ျပီး ယခုေဆာင္းပါးကိုေရးသားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယေန႕ ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႕သည္  ကမၻာ့ AIDS ေန႕ ျဖစ္သျဖင့္ အထိမ္းအမွတ္ေဆာင္းပါးအျဖစ္ နိရဥၥရာမွ  ေဖၚျပေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ )
(သတင္းအရင္းအျမစ္- နိရဥၥရာသတင္းဌာန)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(ျဖည့္စြက္ခ်က္- ယခုသတင္းတြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ UNAIDS အား အမ်ိဳးသားခုခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး စီမံခ်က္ ဟု ျပန္ဆိုထားသည္ကိုေတြ႔ရပါသည္။ အမွန္မွာ ကုလသမဂၢေအအိုင္ဒီအက္စ္အစီအစဥ္ျဖစ္ပါသည္။ အမ်ိဳးသားခုခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး စီမံခ်က္ ဆိုသည္မွာ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရွိ National AIDS Programme ျဖစ္ပါသည္။
ဘေလာ့ဂ္ေရးသူ)

No comments: