လူႏွစ္ရာေက်ာ္ ပစ္သတ္ခံခဲ့ရတဲ့ စစ္ေတြ ဆန္ျပႆနာေန႔ ရခိုင္ ဆယ္ၿမိဳ႕၌ (၄၆) ႏွစ္ေျမာက္ ေအာက္ေမ့သတိရျခင္း အခမ္းအနားမ်ားက်င္းပခဲ့ၾက

စစ္ေတြ ၊ ၁၄ ၾသဂုတ္လ ၂၀၁၃

ယမန္ေန႔က ေရတြက္လွ်င္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၄၆) ႏွစ္တိတိ၊ ၁၉၆၇-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁၃) ရက္ေန႔ ေန႔လယ္ ဆယ့္ႏွစ္နာရီခန္႔တြင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ အာဏာပိုင္အခ်ိဳ႕သည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေဆးရံုတြင္ လူနာ အေယာက္ငါးဆယ္စာ ေနရာ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ထားရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္ကို ေဆးရံုအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအား လာေပးသြားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ထိုေန႔မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ဆႏၵျပလူအုပ္အား စစ္တပ္က ပစ္သတ္သည့္အတြက္ ေဆးရံုတြင္ ႀကိဳတင္မွာထားေသာ ေနရာမ်ားျပည့္လွ်ံသြားရံုမကဘဲ လူေပါင္းႏွစ္ရာေက်ာ္ ေသဆံုးသြားခဲ့ရသည္။

ထိုေန႔ထိုရက္ ထို၀မ္းနည္းဖြယ္အျဖစ္အပ်က္ကို ေအာက္ေမ့သတိရ၀မ္းနည္းေသာအားျဖင့္ ၂၀၁၃-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁၃) ရက္ ယမန္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ အနည္းဆံုး ၿမိဳ႕ေပါင္း ဆယ္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပခဲ့ၾကသည္။

၁၉၆၇-ခုႏွစ္၏ ထိုျဖစ္စဥ္ ထိုအခ်ိန္က ဆႏၵျပလူအုပ္ကို ပစ္သတ္ရန္ လက္ေတြ႕ေျမျပင္အေျခအေနထဲတြင္ အမိန္႔ေပးခဲ့သူမွာ ထိုစဥ္က ခလရ (၂၀) တပ္ရင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးတင့္လြင္ ျဖစ္ၿပီး၊ ထိုစဥ္က စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရတင္ဦး (ယေန႔ခတ္တြင္ NLD ဦးတင္ဦး) ျဖစ္သည္။

ထိုစဥ္က အရပ္ဘက္ အာဏာပိုင္မ်ားက ထမင္းငတ္ေနၾကေသာ ျပည္သူလူထုအား ဆန္ေ၀ေပးႏိုင္မည့္ အစီအစဥ္မ်ားကို ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ အားထုတ္ေနၾကသည့္အခ်ိန္တြင္ တပ္ဘက္က ထိပ္ပိုင္းမွလာေသာအမိန္႔အားျဖင့္ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ပစ္သတ္ခဲ့ေၾကာင္း ထိုစဥ္ကျဖစ္ရပ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ဒဏ္ရာရခဲ့ၿပီး၊ အသက္မေသဘဲ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည့္သူမ်ားက ယေန႔ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ေအာက္ေမ့ဖြယ္ အခမ္းအနားမ်ားတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။

ထို စစ္ေတြ ဆန္ျပႆနာကို ျပန္ေျပာင္းလွန္ေလွာၾကည့္ႏိုင္ရန္အလို႔ငွာ ေအာက္ပါ မွတ္စုတိုမ်ားကို နံပါတ္စဥ္ထိုး ေရးသားတင္ျပအပ္ပါသည္။ ကိုယ္ေတြ႕ ႀကံဳခဲ့ရသူမ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားကို အဓိက အေျခခံ ေရးသားပါသည္။

(၁) ထို ၁၉၆၇-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ျဖစ္ရပ္ မတိုင္မီက ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ ဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းသည္ အေနာက္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ ေခြး(ၿပိဳင္)ပြဲသြားေလာင္းရာမွ ေဒၚလာႏွစ္သန္းဖိုး ရံႈးလာခဲ့ရာ ထိုေလာင္းကစားေၾကြးကို ေထႏိုင္ ထင့္ႏိုင္ရန္အတြက္ တိုင္းျပည္၏ဆန္စပါးအထြက္ကို စုသိမ္းေရာင္းခ်ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္ ဟု ဆိုသည္။ ဤအခ်က္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္းမရွိပါ။ သို႔ရာတြင္ ဤဆန္ျပႆနာ ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းသည္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ရန္ႀကိဳးစားေသာ အစိုးရ၏ လြဲမွားစီမံခန္႔ခြဲမႈ (mis-management) ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည္ ဆိုလွ်င္မူကား အျငင္းပြားဖြယ္ရာ မရွိေပ။

(၂) ၁၉၆၇-ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၾသဂုတ္ အေတာအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဆန္စပါးေစ်းႏႈန္းသည္ ဆယ္ဆခန္႔ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ထိုးတက္သြားခဲ့ရာ နယ္ဘက္ေက်းရြာမ်ားတြင္ ရြာထဲမွ မည္သူ မည္၀ါ ပိုင္သည့္ (မိမိကိုယ္တိုင္ ပိုင္သည့္) ဆန္စပါးကိုပင္ျဖစ္ေစ ရြာျပင္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းယူသြားခြင့္မျပဳသည့္ ဂါမပညတ္မ်ားကို တုတ္တျပက္ ဓါးတျပက္ျဖင့္ က်င့္သံုးလာၾကသည္။ ေရႊတစ္က်ပ္သားလွ်င္ သံုးရာက်ပ္သာက်သင့္သည့္ ေခတ္ကာလတြင္ ဆန္တစ္အိတ္၏ ေစ်းႏႈန္း သည္ ၂၀-က်ပ္မွ ၂၀၀-က်ပ္သို႔ထိုးတက္သြားရာ တစ္ေန႔လုပ္မွ တစ္ေန႔စားရသည့္ ၿမိဳ႕ေပၚ ဆင္းရဲသားမ်ားမွာ အမွန္တကယ္ပင္ ထမင္းငတ္ၾကေတာ့သည္။ ေရႊတစ္က်ပ္သားကို ေျခာက္သိန္းေပးရသည့္ ေခတ္မွာဆိုလွ်င္ ဆန္တစ္အိတ္ကို က်ပ္ေငြ ေလးသိန္းေပးမွ ၀ယ္လို႔ရေတာ့မည့္ အေျခအေနပင္ ျဖစ္ေလသည္။

(၃) စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚမွ ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ား (အထူးသျဖင့္ ကုလားမ်ား) ထမင္းငတ္ေနၾကသျဖင့္ တတ္ႏိုင္သူအခ်ိဳ႕က တစ္ႏိုင္တပိုင္ ဒါနျပဳၾကသည္။ ထိုသို႔ေသာ ပုဂၢလိက အစီအစဥ္မ်ားမွာလည္း ေရရွည္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။ ဥပမာ စစ္ေတြ လူဂုဏ္ထံ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ မိမိ၏ ငါးမူးသား ေရႊလက္ေကာက္မ်ားကို တစ္ေန႔တစ္ကြင္းေရာင္းခ်ကာ ဆန္တစ္အိတ္စီ ၀ယ္ယူၿပီး ခ်က္ျပဳတ္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုကဲ့သို႔ လွဴဒါန္းၿပီး ဆယ့္တစ္ရက္ေျမာက္အၾကာ လက္ေကာက္ဆယ့္တစ္ကြင္း ကုန္ၿပီး ေသာအခါ ထိုအစီအစဥ္ကို ၄င္းက ရပ္လိုက္သည္ ဟု ဆိုသည္။

(၄) အဂၤလိပ္ေခတ္တြင္ ဆူးအက္တူးေျမာင္းကိုျဖတ္ကာ ဥေရာပသို႔ ဆန္တင္ပို႔ ေရာင္းခ်ႏိုင္သျဖင့္ ၾကြယ္၀ခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဆန္ျပႆနာကာလအတြင္းက ၿမိဳ႕ေပၚလမ္းမႀကီးတြင္ ေနထိုင္သည့္ မိသားစုအခ်ိဳ႕ကပင္ ဆန္ျပဳတ္ ျပဳတ္စားရသည့္ အေျခအေနေရာက္လာခဲ့ၾကသည္။ ၾသဂုတ္လ (၁၁) ရက္ေန႔ ႏွင့္ (၁၂) ရက္ေန႔တို႔တြင္ မၿငိမ္မသက္မႈမ်ား စတင္ျဖစ္ပြားသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚတြင္ လူအမ်ား ထမင္းငတ္ေနၾကေသာ္လည္း အစိုးရက ကုန္သြယ္/လယ္ယာဌာန အားျဖင့္ ၀ယ္ယူသိမ္းဆည္းကာ ႏိုင္ငံျခားသို႔ တင္ပို႔မည့္ ဆန္မ်ားကို တင္ေဆာင္ထားသည့္ သေဘၤာႀကီးတစ္စီး ျမစ္ထဲမွာ ရပ္ထားသည္ကို ျမင္ေနရသည္ ဟုလည္း ဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ ဆန္တင္ ဗ်တ္ (ေခၚ) အင္ဂ်င္မဲ့ ကုန္တင္ ဆြဲသေဘၤာ ႏွစ္စီးလည္း စစ္ေတြအနီး ေရျပင္တြင္ ရွိေနသည္။ ၾသဂုတ္လ (၁၁) ရက္ေန႔တြင္ ငတ္ျပတ္ေနၾကေသာမိသားစုမ်ားသည္ ထိုဆန္တင္ ေရယာဥ္ႏွစ္စီးေပၚမွ ဆန္မ်ား ႏွင့္ ကုန္းေပၚရွိ ဆန္ဂိုေဒါင္တစ္လံုးကို ေဖာက္ကာ ဆန္မ်ားကို တစ္ႏိုင္တပိုင္ လာေရာက္ယူငင္ၾကသည္။ ထိုေရယာဥ္မ်ားေပၚမွ ဆန္မ်ားလာေရာက္ ယူငင္ျခင္းကို မျပဳႏိုင္ၾကေစရန္ ေရယာဥ္မ်ားကို ကမ္းအနီးကပ္ထားရာကေန အေ၀းသို႔ ေမာင္ႏွင္သြားေစရာ တြင္ ဆန္ယူေနသူအမ်ိဳးသမီးမ်ား ေရယာဥ္ေပၚ ပါသြားခဲ့သည္ ဆိုေသာ သတင္းမ်ားထြက္ေပၚလာရာ ပိုမိုမၿငိမ္မသက္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

(၅) ထိုစဥ္က အရပ္ဘက္ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားတြင္ လမ္းစဥ္ပါတီ၏ ေဒသပါတီေကာ္မတီ တိုင္းခြဲ (၁၃) မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ အျမင့္ဆံုးအာဏာပိုင္ျဖစ္သည္။ ထိုထိုေသာ ေဒသအာဏာပိုင္အေပါင္းတို႔ကလည္း ဤအက်ပ္အတည္းကို မည္ကဲ့သို႔ ေက်ာ္လႊားရမည္ဆိုသည္ကို အၾကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၾကသည္။ အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္က စပါး၀ယ္ယူကာႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔ျခင္းကို အေလးေပးလိုသည့္ ေလသံျဖင့္ မ်က္ႏွာလို မ်က္ႏွာရ ေလသံျဖင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ ဟု (ဆန္အစည္းအေ၀း ေခၚ) ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပင္ပသို႔ သတင္းထြက္လာသည့္ အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္သူ သံုးဦးျဖစ္သည့္ (ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖလိုလို လူထုကိုယ္စားလွယ္ လိုလို ပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ) ဦးေမာင္ဦးေက်ာ္ ၊ ဦးဘခင္ ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ေမာင္တို႔၏ မိသားစု ေနအိမ္ အသီးသီးမွာ ၾသဂုတ္လ (၁၂) ရက္ေန႔တြင္ လူအုပ္စုမ်ား၏ ခဲျဖင့္ပစ္ေပါက္ျခင္းကို ခံရသည္။ ထိုျဖစ္စဥ္ထဲက သမိုင္း၀င္စကားတစ္ခြန္းမွာ လမ္းစဥ္ပါတီ၏ တိုင္းခြဲ (၁၃)၏ အႀကီးအကဲတစ္ဦးျဖစ္သူ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴး ေရႊဇံေအာင္ ၏ စကားျဖစ္သည္။ “ဆန္မရွိရင္ မုန္႔တီစား” သင့္သည္ ဟု ၄င္းက ေျပာခဲ့သည္ ဟု ဆိုရာ ျပည္သူအမ်ားက ေဒါသ အႀကီးအက်ယ္ ထြက္ၾကသည္ ဟု ဆိုသည္။ (၄င္းက ထိုအတိုင္းေျပာခဲ့ျခင္း ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မည္ ဟု ယူဆရသည္။ ရခိုင္ေတြက မုန္႔တီကို အရမ္းႀကိဳက္ေတာ့ ဒီလိုရွားပါးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဆန္အေျခခံ ရိုးရာစားစရာျဖစ္တဲ့ မုန္႔တီကိုလည္း အစားထိုးအားျပဳ စားၾကဖို႔ ဆိုသည့္သေဘာ ေျပာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မည္ ဟု ခန္႔မွန္းရေၾကာင္း ေခတ္ၿပိဳင္ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။ )

(၆) ၾသဂုတ္လ (၁၃) ရက္ေန႔ မြန္းတည့္ (၁၂) နာရီတြင္ ရာခ်ီေသာ လူအုပ္စုျဖင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ၀ကၤဘာကြင္းအနီး အတုလမာရဇိန္ ျပည္လံုးခ်မ္းသာ ဘုရားႀကီး စုရပ္မွ ေန၍ ဆႏၵျပလူအုပ္ စတင္ခ်ီတက္သည္။ ဦးခိုင္ေအာင္ေက်ာ္ ေရးသားေသာ မွတ္တမ္းမ်ား၏ အဆိုအရ ဘုရားႀကီးမွ စတင္စုေ၀းထြက္ခြာလာသူ ေက်ာင္းသားလူငယ္ (၁၃) ဦးမွာ ၄င္း ႏွင့္ ၄င္း၏ သူငယ္ခ်င္း ေက်ာင္းသား (၁၂) ဦးျဖစ္ၿပီး ၄င္းတို႔ ကိုင္ေဆာင္လာေသာ ေခါင္းစည္းစာတမ္း “ဆန္ျပသနာေျဖရွင္းပါ ၊ - - - - - ရခိုင္႔အေရးေတာ္ပံု ေအာင္ရမည္” ဆိုသည့္ ေခါင္းစည္းစာတမ္းကို ၄င္းကိုယ္တိုင္ အိမ္က ေရးဆြဲယူလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ ဟု ၄င္းက ဆိုထားသည္။ ဆႏၵျပပြဲတြင္ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အဆိုအရ ဆႏၵျပသူမ်ား ဟစ္ေၾကြးၾကသည့္ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားထဲမွ အခ်ိဳ႕မွာ - “ျပဳတ္ဆန္မစား ရခိုင္သား” “ဆန္ျပဳတ္မစား ရခိုင္သား” “ဆန္ကြဲမစား ရခိုင္သား” တို႔ျဖစ္ၾကသည္ ဟု ဆိုသည္။ ဆႏၵျပေနသည့္အခ်ိန္ ေရြ႕လ်ားၾကာျမင့္လာေသာအခါ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားမွာ လတ္တေလာ အေျခအေနကို ေျပလည္ေစလိုသည့္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားသာမက ေနာက္ကြယ္က ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားအား ထင္ဟပ္သည့္ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။ ထိုအထဲမွ အခ်ိဳ႕မွာ “ေတာပန္ဇင္းအေရး ဒို႔အေရး” “ပါတီ ပါတီ လီးပါတီ” တို႔ျဖစ္ၾကသည္ ဟု ဆိုသည္။

(၇) ဆႏၵျပလူစုလူေ၀းသည္ ၿမိဳ႕ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္မ်ားတစ္ေလွ်ာက္ ေရြ႕လ်ားရင္း လူဦးေရ ႀကီးထြားသထက္ ႀကီးထြားလာသည္။ ဘုရားႀကီး၊ ဒိုး၀န္းရြာ (ယခု ရြာႀကီးေတာင္)၊ ဆင္ကူးလမ္း ၊ အုန္းတပင္ ၊ သေဘၤာဆိပ္ ၊ လမ္းမေတာ္ . . . ထို႔ေနာက္ လမ္းမႀကီးအတိုင္းၿမိဳ႕ထဲတည့္တည့္ ၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္သို႔ ဦးတည္သြားၾကသည္။ စစ္ေတြေထာင္ဗူး၀သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ကိုေအးေက်ာ္ ႏွင့္ ကိုေရႊ၀င္းတို႔အား လႊတ္ေပးရန္ ဆႏၵျပသူမ်ားက ေတာင္းဆိုသည္။ ကိုေအးေက်ာ္မွာ ယခုလက္ရွိတြင္ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဒုတိယဥကၠဌျဖစ္သူ ဦးေအးေက်ာ္ ျဖစ္သည္။ ကိုေအးေက်ာ္အပါအ၀င္ မိတ္ေဆြငါးဦးတို႔မွာ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္လခန္႔ ၁၉၆၇-ခုႏွစ္ ဇြန္လခန္႔က သဘာ၀အားျဖင့္ ဆန္ေရစပါးေပါၾကြယ္၀ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ မဆလ အစိုးရလက္ထက္တြင္ မတရားသျဖင့္ စုတ္ျပတ္ႏံုခ်ာ ဆင္းရဲငတ္ျပတ္သြားရျခင္းျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ သေဘာကို “ဘားဘူဟိယင့္ ဆန္ဟိယင့္၊ ဒိုင္းက်ီဟိယင့္ ရီဟိယင့္” ဆိုသည့္ေခါင္းစည္းျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားကို ေရးသား ပံုႏွိပ္ ျဖန္႔ခ်ိျခင္း နံရံကပ္ျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္သျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနၾကရျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုပုဂၢိဳလ္ငါးဦးမွာ ၾသဂုတ္ ၁၃ ဆန္ျပႆနာ အေရးအခင္းကို ေရွးဦးခင္းက်င္းႏိႈးဆြခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ထို ငါးဦးထဲမွ စစ္ေတြ ေထာင္ထဲတြင္ ေထာင္က်ေနသူ ႏွစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုေအးေက်ာ္ ႏွင့္ ကိုေရႊ၀င္း တို႔အား ေထာင္မွ လႊတ္ေပးရန္ သြားေရာက္ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။

(၈) ထို႕ေနာက္ ဆႏၵျပလူအုပ္သည္ ေထာင္ဗူး၀ က ျပန္လွည့္လာၿပီး စစ္ေတြ ပုလုပ္ေတာင္ (ယခု ရဲႏြယ္စု) ရပ္ကြက္၊ မက်ည္းၿမိဳင္ ၊ ထိုမွ မီးစက္ခြဆံု၊ ထိုမွ ကုန္သည္လမ္းအတိုင္း ျပန္တက္လာကာ ကသည္းရြာထိပ္ ကုန္းတံတားငယ္ ၊ ယင္းႏွင့္ ကပ္လ်က္ ျမဆန္စက္ေရွ႕သို႔ ေရာက္ရွိသည္။ ျမဆန္စက္ေရွ႕သို႔ေရာက္ေသာအခါ ဆႏၵျပလူဦးေရမွာ တစ္ၿမိဳ႕လံုးနီးကပါး (လူဦးေရ သိန္းခ်ီကာ) ျဖစ္ေနေလၿပီ။ ျမဆန္စက္ေရွ႕သို႔ လူစုလူေ၀း၏ ထိပ္ဖ်ားက ေရာက္ေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ပုလုတ္ေတာင္ရပ္ကြက္ ဘုမခြဆံုတြင္မူကား ေနာက္က လိုက္ပါ လာသည့္ လူစီးေၾကာင္းက ရွိေနေသး သည္။

(၉) ျမဆန္စက္ေရွ႕တြင္ ဟီးႏိုးကားႀကီး အနည္းဆံုးသံုးစီးကို ရပ္လ်က္ စစ္တပ္က ေစာင့္ၾကပ္ပိတ္ဆို႔ထားသည္။ လူအုပ္စုေရွ႕တက္မလာရေအာင္ သံဆူႀကိဳးပတ္ သစ္သားေဘာင္တန္း အဆီးအတားမ်ားျဖင့္ ပိတ္ထားသည္။ ေရွ႕ဆက္မတိုးဘဲ လူအုပ္အေနျဖင့္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ရန္ စစ္တပ္က ေတာင္းဆိုသည္။ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းရန္ (သို႔မဟုတ္၊ လူငါးဥိီးထက္ ပိုမစုရသည့္ ပုဒ္မ ၁၄၄ ကိုဖတ္ျပသည္ကိုနားဆင္ရန္) ကိုယ္စားလွယ္ ငါးဦးထြက္လာကာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အာဏာပိုင္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။ လူအုပ္စု၏ ကိုယ္စားလွယ္ငါးဦးက ၄င္းတို႔မူလထြက္ခြာလာရာ ၀ကၤဘာကြင္းမွာ သိပ္မေ၀းေတာ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ထိုေနရာတြင္ လူစုခြဲရန္ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္းတင္ျပရာ ၄င္းတို႔ႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းၾကသူမ်ား (ဆိုလိုသည္မွာ လမ္းစဥ္ပါတီ တိုင္းခြဲ ၁၃ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္မွဴးေစာျဖဴ ႏွင့္ အဖြဲ႕) က သေဘာတူညီသည္။ သေဘာတူညီခ်က္အရ အတားအဆီးမ်ားကို ဟေပးၿပီး ေလးေယာက္တစ္တန္းစီ အားျဖင့္ ေရွ႕သို႔ခရီးဆက္ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ေလးေယာက္တစ္တြဲစီ စုစုေပါင္း အေယာက္ႏွစ္ရာခန္႔ ထြက္ရွိ ေရွ႕ဆက္ၿပီးသည့္အခ်ိန္တြင္ ဗိုလ္မွဴးတင့္လြင္ ဦးစီးသည့္ စစ္တပ္က စတင္ပစ္ခတ္သည္။ ေကာက္ပင္မ်ားကို ရိတ္လွီးလိုက္သလို လူအမ်ား အတံုးအရံုး လဲက်သြားၾကသည္။ ေသသူမ်ား ႏွင့္ မေသမရွင္ ဒဏ္ရာရေနသူမ်ား အားလံုးကို အသင့္ရပ္ထားေသာ ဟီးႏိုးကားႀကီးသံုးစီးအေပၚပစ္တင္၍ သြားေရာက္ျမႇဳပ္ႏံွသည္။ အနည္းဆံုး လူႏွစ္ရာ ေသဆံုး/ေပ်ာက္ဆံုးသည္။ တပ္ဦးမွ ခ်ီတက္သူမ်ား အပစ္ခတ္ခံရၿပီးေနာက္ လူတန္းႀကီးမွာ အလွ်ိဳလွ်ိဳေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္။ ေနာက္ေန႔မ်ားတြင္ ေန႔ဘက္ေရာ ညဘက္ပါ အိမ္ျပင္မထြက္ၾကရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက တားျမစ္သည္။

(၁၀) ေသဆံုးသူဦးေရကို အစိုးရက ဆယ့္ခုႏွစ္ဦးရွိသည္ ဟု ေၾကျငာသည္။ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ဦးထပ္တိုးရာ ၄င္းတို႔အလိုအရ စုစုေပါင္း (၁၉) ဦးျဖစ္သည္။ ေမးျမန္းေျပာၾကားခ်က္မ်ားအရ ေသဆံုးသူမ်ားႏွင့္ မေသမရွင္မ်ားကို ႏွစ္ေနရာခြဲ၍ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္ ဟု ဆိုရာတြင္ ျမႇဳပ္ႏွသည့္ေနရာကို ေျပာၾကရာတြင္ ၀ိ၀ါဒကြဲျပားမႈရွိေနသည္။ ေသခ်ာသည့္ေနရာတစ္ခုမွာ စစ္ေတြ သခ်ႋဳင္းႀကီးအတြင္းတစ္ေနရာတြင္ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္ ဆိုသည့္အခ်က္ျဖစ္သည္။ စစ္သားမ်ား ဟီးႏိုးကားမ်ားႏွင့္ လာေရာက္ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည့္ညက သခ်ႋဳင္းႀကီးမွ သခ်ႋဳင္းေစာင့္မွာ မေသမရွင္ ဒဏ္ရာရေနသူမ်ား၏ ၿငီးတြားသံမ်ား၊ ေတာင္းပန္သံမ်ား၊ ကၽြန္ေတာ္/ကၽြန္မ မေသေသးပါဘူး တိုးရိႈးသံမ်ားကို ၾကားေနခဲ့ရၿပီးေနာက္ ခဏၾကာေသာအခါ ထိုအသံမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ သြားခဲ့သည္ ဟု ထိုအခ်ိန္က သခ်ႋဳင္းေစာင့္က သိမီသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားအား ေျပာျပခ်န္ထားရစ္ခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍ စစ္ေတြ သခ်ႋဳင္းႀကီးတြင္ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္ ဆိုသည့္အခ်က္မွာ ယံုမွားသံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရာမရွိ ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ေနာက္ထပ္ စုေပါင္းျမႇဳပ္ႏွံသည့္ ေနရာတစ္ခုမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္ အုန္းေတာႀကီးျဖစ္သည္ ဟု တခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္ သဲေခ်ာင္းတြင္ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုသည္။ အေသအခ်ာ သိရွိႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေပ။

(၁၁) ၁၉၆၇-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁၃) ရက္၊ ထိုေန႔ထိုရက္တြင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕၌လည္း ဆန္ရွားပါးမႈကို အလားတူ အေျခခံေသာ မၿငိမ္မသက္မႈမ်ား တစ္ခ်ိန္တည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ စစ္တပ္က မိုးေပၚေထာင္ပစ္ကာ လူအုပ္ကို တားဆီးႏိုင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ေန႔ ၾသဂုတ္ (၁၄) ရက္ေန႔တြင္ လူအမ်ားအား ဆန္ေ၀ငွေပးျခင္းအားျဖင့္ ျပႆနာ ကို ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။

(၁၂) ျမဆန္စက္ေရွ႕တြင္ ဆႏၵျပလူအုပ္စုက ကပိုင္သား ထင္းေခ်ာင္းမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္သည့္အတြက္ စစ္တပ္က ေသနတ္ျဖင့္ပစ္သတ္ခဲ့ရေၾကာင္း ဆင္ေျခေပးမႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း တာ၀န္ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ ထိုေန႔ ဆႏၵျပပြဲစသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ စစ္ေတြေဆးရံုႀကီးတြင္ လူနာအနည္းဆံုးငါးဆယ္လာမည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ေနရာမ်ားကို ႀကိဳတင္ရွင္းလင္းထားပါရန္ ေဆးရံုအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအား အာဏာပိုင္မ်ားက ႀကိဳတင္ညႊန္ၾကားခ်က္ ေပးခဲ့သည္ ဆိုေသာအခ်က္မွာ ျဖစ္ရပ္ေနာက္ပိုင္း စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္၏ ေမးျမန္းမႈမ်ားအတြင္း ေပၚေပါက္ခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။

(၁၃) ယခုေဆာင္းပါးသည္ ဤသမိုင္းမွတ္စုမ်ားအား သည့္ထက္မက ပိုမိုျပည့္စံုတိက်ေသာ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအျဖစ္ ျပဳစုႏိုင္ေရးအတြက္ အေျခခံ ေက်ာရိုးခ်ခင္းၾကည့္ျခင္းသာျဖစ္ၿပီး ႏႈတ္ေျပာမွတ္တမ္းမ်ားကိုသာ အဓိက အေျခခံပါသည္။ သိမီသူမ်ား တတ္ပြန္သူမ်ား ပါ၀င္ျဖည့္စြက္ တည္းျဖတ္ ေရးသားျခင္း အားျဖင့္ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ား သိရွိသင့္သည့္ သမိုင္းျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို မကြယ္မ၀ွက္ မွတ္တမ္းေရးထိုးႏိုင္ေစလိုေသာ ေစတနာျဖင့္ ေရးသားအပ္ပါသည္။

ေက်ာ္ေဇာဦး

===============================
ဓါတ္ပံုရည္ညႊန္းစာသား
၀ဲပံု - သူရ ဦးတင္ဦး။ ဟိုစဥ္က စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ ယခု အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ နာယက ဦးတင္ဦး။ ဓါတ္ပုံေန႔စြဲ - ၂၀၁၂-ခုႏွစ္ ဧၿပီလ (၁) ရက္ေန႔။
ယာပံု - ဦးေအးေက်ာ္။ ဟိုစဥ္က အက်ဥ္းသား၊ ယခု ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌ။ ဓါတ္ပုံေန႔စြဲ - ၂၀၁၃-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔။
(ဤသတင္းအား Coral Arakan News မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ရခိုင္သတင္းမ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပထားေသာ Arakan News Collection အားသတင္းမ်ားေပးပို႔လိုပါက rakhanews@gmail.com ႏွင့္ thanhtoon,utopia@gmail.com တို႔သို႔ ေရးသားေပးပို႔ႏိုင္ပါသည္။