ကမာၻ႔တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ႏုိင္ငံတကာေန႔

INTERNATIONAL DAY OF THE WORLD’S INDIGENOUS PEOPLES

လူသာမန္

အခုလုိ ႏုိင္ငံတကာေန႔မွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြနဲ႔အတူ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔အတြက္ သူတုိ႔ရဲ႕မီဒီယာ အပါအဝင္ ေၾကျငာခ်က္ရဲ႕ အျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈေတြကို ျမႇင့္တင္ဖို႔အထိ ကုလသမဂၢရဲ႕ အျပည့္အဝ ေထာက္ပံ့မႈ ရႏုိင္ဖုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ ကတိျပဳပါတယ္။

- ဘန္ကီမြန္း (ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္)
- ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ကမာၻ႔တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ႏုိင္ငံတကာေန႔ သဝဏ္လႊာမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပခ်က္။

ဒီေန႔ကို ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၄၉/၂၁၄ အရ ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔တုိင္း က်င္းပရမယ္လုိ႔ ျပ႒ာန္းထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔ကို ေရြးခ်ယ္ထားတာကေတာ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္က ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕မွာ ကမာၻ႔တုိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္မႈနဲ႔ ျမႇင့္တင္မႈအေၾကာင္းကို ပထမဦးဆံုး ညီလာခံအျဖစ္ က်င္းပခဲ့တဲ့ေန႔ ျဖစ္လုိ႔ပါ။

၁၉၉၅ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၄ ခုႏွစ္အထိ ကို ‘ကမာၻ႔တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ ပထမအႀကိမ္ ႏုိင္ငံတကာ ဆယ္စုႏွစ္ကာလ’ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အထိကို ‘ကမာၻ႔တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ႏုိင္ငံတကာ ဆယ္စုႏွစ္ကာလ’ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယဆယ္စုႏွစ္ရဲ႕ ဦးတည္ေဆာင္ပုဒ္က ‘လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု’ (A Decade for Action and Dignity) ပါ။ ဒီ ဦးတည္ေဆာင္ပုဒ္က ကမာၻ႔တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးေတြ စိန္ေခၚခံေနရတဲ့ ပံုေသစိတ္အစြဲ ျပႆနာေတြ၊ တုိင္းရင္းသား အမွတ္လကၡဏာေတြကို ခိုင္မာတည္ၿမဲေအာင္ ႀကိဳးပမ္းစြမ္းေဆာင္ရတာေတြ၊ ျပင္ပကမာၻေလာကႀကီးနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ရတာေတြ၊ လူမႈေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးခံရတာေတြ စတဲ့ျပႆနာ အသီးသီးကို မီးေမာင္းထုိးျပဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတာပါ။

၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ရပ္ကို ခ်မွတ္ၿပီး ကမာၻ႔တုိင္းရင္းသား ျပႆနာမ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အစည္းအေဝးတစ္ရပ္ကို ကုလသမဂၢ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးေကာင္စီ (ECOSOC) ရဲ႕ အတည္ျပဳ ေထာက္ခံခ်က္အရ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အဓိကေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကေတာ့ တုိင္းရင္းသား ျပႆနာေတြနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ ပညာေရး၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေၾကာင္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေန႔ရဲ႕အထိမ္းအမွတ္ အမွတ္အသားကို အေကာင္းဆံုး ေဖာ္ျပႏုိင္သူ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ဂုဏ္ျပဳခံခဲ့ရသူက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လူငယ္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ရီဘန္ဒီဝမ္ပါ။ လုိဂိုရဲ႕ ကမာၻ႔ပံုေဘးႏွစ္ဖက္မွာ ကမာၻႀကီးရဲ႕ နားရြက္ႏွစ္ဖက္အျဖစ္ အစိမ္းေရာက္သစ္ရြက္ေတြနဲ႔ ပံုေဖာ္ထားပါတယ္။ ကမာၻေျမကို ေထြးပိုက္ထားတဲ့ ပုံသဏၭာန္ ျပဳထားတာပါ။ ကမာၻလံုးထဲမွာေတာ့ မတူညီတဲ့ လက္ႏွစ္ဖက္ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ေနတာကို ျပထားပါတယ္။

လူသာမန္

(Source: The Voice Weekly)