Friday, April 5, 2013

ေျမာက္ဦးယဥ္ေက်းမႈထိန္းသိမ္းေရး စိုးရိမ္ဖြယ္အေနအထား၌ ရွိေနဆဲ


ယမန္ႏွစ္က ကမၻာ့အေမြအႏွစ္မ်ား ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕(Global Heritage Fund) မွထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ကို အာရွတိုက္၏ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနႏွင့္ရင္ဆုိင္ေနရေသာ ယဥ္ေက်းမူ အေမြအႏွစ္ ၁၀ခုစာရင္းသြင္း ခဲ့ၿပီး တႏွစ္တာၾကာသည့္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ “ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေတာ္၏ ေရွးေဟာင္း
ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေရးမွာ လြန္စြာစိုးရိမ္ဘြယ္ အေနအထား၌ပင္္ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း” ရခိုင္သမိုင္းပညာ ရွင္မ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ေမလ ၃ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အဆိုပါ အစီရင္ခံစာတြင္ အာရွတိုက္၏ ေရွးေခတ္ ဗိသုကာလက္ ရာမ်ား မွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ထြန္းကားလာျခင္း၊ လံုေလာက္ေသာ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းမႈ မရွိျခင္း၊ ခိုးယူလုယက္ျခင္း၊ စစ္မက္ျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား က်ယ္ျပန္႔လာျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္မည့္ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ေနရာ၁၀ခုတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ အယုဒၶယ၊ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶသာသနိက အေဆာက္အအံု တခု၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္တခုႏွင့္ အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ေျမာက္ဦးကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္ၿပီး ေျမာက္ဦးျပတိုက္မွဴးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဦးစီးဌာန လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေဟာင္း (ၿငိမ္း) ဦးေက်ာ္ထြန္းေအာင္က ေျမာက္ဦး ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ဇုံထိန္းသိမ္းမႈသည္ ယခင္ႏွစ္ကထက္ ပုိမုိဆုိးလာၿပီး ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ နယ္ေျမကုိ
ျဖတ္ကာ ရထားလမ္း၊ ကားလမ္း ေဖာက္လုပ္မႈမ်ား၊ ဟုိတယ္ႏွင့္ အျခားအေဆာက္အဦးမ်ား ေနရာယူ မႈတုိ႔သည္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ကုိ ပ်က္စီးေစသည္ဟု ဆုိသည္။
၎က “ နန္းေတာ္ရာကုန္းမွာ ေျမတူးတဲ့လုပ္ငန္းလို မိမိတို႔ဌာနနဲ႔ မဆိုင္တဲ့လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္တာေတြ ရွိေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဦးစီးဌာနအေန
နဲ႔သတ္မွတ္ထားတဲ့စည္းမ်ဥ္းဥပေဒေတြနဲ႔အညီကိုင္တြယ္ထိန္းသိမ္းမႈပိုင္းမွာအားနည္းေနတာ ေတြ႔ရတယ္”ဟု ဆိုသည္။
အာရွတိုက္ တခုလံုး၏ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ထိန္းသိမ္းမႈ အညံ့ဖ်င္းဆံုး ၁၀ေနရာ စာရင္းတြင္ ပါ၀င္လာ ရျခင္းမွာ ေျမာက္ဦးယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ ေဒသတြင္္ ေရွးေဟာင္းဘုရား ေစတီပုထိုးမ်ား ျပဳျပင္ရာတြင္
ေရွးေဟာင္း သုေတသန နည္းစနစ္ႏွင့္အညီ မဟုတ္ဘဲ ျပဳျပင္မြမ္းမံျခင္း၊ သက္ဆိိုင္ရာက ကားဂိတ္မ်ား အား နန္းေတာ္အထဲမွာ ေနရာခ်ထားျခင္း စသည့္ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား အတားအဆီး အတိုင္းအဆမရွိ ပ်က္စီးခ်င္တိုင္း ပ်က္စီးေနသည့္ အေျခအေန မ်ားေၾကာင့္Global HeritageFund က စိုးရိမ္ဘြယ္ရာစာရင္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟုရခိုင္သမိုင္းပညာရွင္တို႔က ဆိုသည္။
အဆုိပါစာရင္းမွပယ္ဖ်က္ႏုိင္ရန္အတြက္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႔နယ္မ်ားသုိ႔သြားေရာက္ကာ ေနရာငါးခု၌ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား ထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္ရာ အလုပ္ရုံ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာနမွ စားေသာက္ဆုိင္ လုပ္ေဆာင္ခြင့္သာ ေပးထားသည္ကုိ ယဥ္ေက်းမႈဇုံအတြင္း ၀င္ေရာက္ကာဟုိတယ္ေဆာက္လုပ္သျဖင့္ဌာနမွတရားစြဲဆုိခဲ့သည္ဟုဦးေက်ာ္ထြန္းေအာင္က ေျပာျပခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံတကာ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားက ရခုိင္သမုိင္းကို ဓည၀တီေခတ္ (ဘီစီ ၃၃၂၅-ေအဒီ ၃၂၇) ၊ေ၀သာလီ ေခတ္( ေအဒီ၃၂၇-ေအဒီ၈၁၈)၊ ေလးၿမိဳ႔ေခတ္(ေအဒီ၈၁၈-ေအဒီ၁၄၃၀) ေျမာက္ဦးေခတ္(ေအဒီ၁၄၃၀-ေအဒီ၁၇၈၄) ဟူ၍ ေခတ္ ေလးေခတ္သတ္မွတ္ထားခဲ့ၿပီး ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွာရခုိင္တုိ႔၏ ေနာက္ဆုံး နန္းၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္သည္။
ေျမာက္ဦးေခတ္သည္ေခတ္အဆက္ဆက္မွရခုိင္ယဥ္ေက်းမႈအႏုပညာဗိသုကာလက္ရာမ်ားေပါင္းဆုံခဲ့သျဖင့္ ရခုိင္သမုိင္းတြင္ အေရးပါေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ထြန္းေအာင္က ရွင္းျပခဲ့သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ယူနက္စကုိ အသိအမွတ္ျပဳ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္နယ္ေျမျဖစ္လာေရး တန္းစီဇယားတြင္ တတိယေနရာ ရရွိထားသည္ဟု သိရသည္။ယင္းကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဦးေက်ာ္ထြန္းေအာင္က “အစိုးရက ဗိႆႏိုး၊ဟန္လင္းနဲ႔ပုဂံကိုတင္ျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ World Heritage ကပုဂံကို လံုး၀လက္မခံခဲ့ဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ပုဂံမွာ အေဆာက္အဦး အသစ္ေတြ၊ ဟိုတယ္ေတြဟာ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကိုလႊမ္းမိုးၿပီး၊ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈနဂိုပင္မစရိုက္လကၡဏာေတြအားလံုးပ်က္စီးသြားလို႔ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ဗိႆႏိုးနဲ႔ဟန္လင္းကိုသက္တမ္းအရတန္းစီဇယားထိပ္မွာထားၿပီးေတာ့ ေျမာက္ဦးကိုတတိယေနရာမွာ ထားလိုက္တယ္ ” ဟုေထာက္ျပခဲ့သည္။
“ေျမာက္ဦးဟာရခိုင္လူမ်ဳိးရပ္တည္ရွင္သန္မႈရဲ႕အမွတ္သေကၤတျဖစ္တယ္။ ရခိုင္တို႕ရဲ့အသည္းႏွလံုး ဆိုရင္လည္း မမွားဘူးေပါ့။ ဒါေတြကိုအဓိက တာ၀န္ယူထားရတဲ့ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဦးစီးဌာနက သူတို႔နဲ႔မဆိုင္သလို လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရေတာ့ အႀကီးအက်ယ္စိတ္ပ်က္မိတယ္” ဟုေျမာက္ဦးေဒသခံ စာေရးဆရာ ေနာင္ေအး က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ေျမာက္ဦးျမိဳ႕မွာ ရခိုင္ဘုရင္ မင္းေစာမြန္က ေအဒီ ၁၄၃၀ ခုႏွစ္တြင္တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ႏွစ္ေပါင္း ၃၅၅ ႏွစ္ တည္တံ့ခဲ့ၿပီး၊ ရခိုင္မင္းဆက္ေပါင္း ၄၈ ဆက္စိုးစံခဲ့သည့္ ရခိုင္သမိုင္းဆုိင္ရာယဥ္ေက်းမူအေမြအႏွစ္
မ်ား အထူး ေပါႂကြယ္၀ေသာေရွးေဟာင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ တခု ျဖစ္သည္။
From : Mizzima
(သတင္းအရင္းအျမစ္- ေလးၿမိဳ႕ Website)

No comments: