အစိုးရႏႇင့္ ေကအိုင္အို ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မႇတ္မထိုးႏိုင္ခဲ့

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သေဘာတူညီခ်က္ ခုနစ္ခ်က္အား လက္မႇတ္ေရးထိုး၍ လဲလႇယ္ေနၾကစဥ္
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲအျဖစ္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာ ၈ ရက္မႇ စတင္ၿပီး သံုးရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့ေသာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ သေဘာတူလက္မႇတ္ ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရႇိဘဲ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပႏိုင္ရန္အတြက္ ေကအိုင္အိုမႇ ေတာင္းဆိုသည့္ အခ်က္ႏႇစ္ခ်က္အား သေဘာတူခဲ့ၿပီး စစ္ေရႇာင္ ဒုကၡသည္မ်ား မူလအရပ္ေဒသသို႔ ျပန္ႏိုင္ေရးႏႇင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ ႏႇစ္ဖက္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး၊ တိုက္ပြဲမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ေပၚေရး အတြက္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီ (Joint Monitoring Committee) ဖြဲ႕စည္းေရး အပါအ၀င္ သေဘာတူညီခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ ခ်မႇတ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရႏႇင့္ ေကအိုင္အိုတို႔သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ေမလအတြင္းက ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပခဲ့ၿပီး ေလးလအၾကာတြင္ ျပန္လည္ေတြ႕ဆံုၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေလးလအတြင္း ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမ်ားကို အေျခခံကာ ေဆြးေႏြးၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး ေမလေဆြးေႏြးပြဲေၾကာင့္ ႏႇစ္ဖက္အၾကားတြင္ တိုးတက္မႈမ်ား ရႇိခဲ့သည္ဟု အစိုးရႏႇင့္ ေကအိုင္အိုတို႔မႇ ေျပာၾကားသည္။ ထို႔အျပင္ ယခုေဆြးေႏြးပြဲမႇတစ္ဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပႏိုင္ရန္အတြက္ ပထမအဆင့္ျဖစ္ေသာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မႇတ္ေရးထိုးပြဲတြင္ ေကအိုင္အို ပါ၀င္လာေရးအတြက္ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္ သြားၾကရန္ အစိုးရႏႇင့္ ေကအိုင္အို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္လည္း သေဘာတူညီ ခဲ့ၾကသည္။
သေဘာတူညီ ခ်က္မ်ားအရ ေကအိုင္အိုမႇ ေတာင္းဆိုထားေသာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရမႇ စီမံခ်က္မ်ားကို ေပးပို႔မည္ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ စီမံခ်က္မ်ားကို ေကအိုင္အို အဖြဲ႕အတြင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္သည္။ ၎အျပင္ ေကအိုင္အို ကိုယ္စားလႇယ္အဖြဲ႕က ေတာင္းဆိုေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္မ်ား ညီလာခံ (Ethnic Armed Groups Conference) က်င္းပရန္အတြက္ အစိုးရမႇ သေဘာတူ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေနရပ္မ်ားကို စြန္႔ခြာၿပီး တိမ္းေရႇာင္ထြက္ေျပး ေနရသည့္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အေရးႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီး မူလအရပ္ ေဒသသို႔ ျပန္ႏိုင္ေရးႏႇင့္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး အတြက္ အေျခခံရမည့္ မူမ်ားႏႇင့္ စီမံခ်က္ တစ္ရပ္ ေရးဆြဲႏိုင္ရန္ ႏႇစ္ဖက္အလုပ္အဖြဲ႕ (Technical Team) မ်ားႏႇင့္ ဌာနဆိုင္ရာမ်ား ညိႇႏႈိင္းလုပ္ေဆာင္ သြားမည္ျဖစ္ၿပီး အနည္းဆံုး ရြာေလးရြာ ေရြးခ်ယ္ကာ ေရႇးဦးစီမံခ်က္ (Pilot Project) အျဖစ္ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟု သိရသည္။
ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေကအိုင္အိုမႇ တင္ျပသည့္ ေခါင္းစဥ္ျဖစ္ေသာ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မတီ (Joint Monitoring Committee) ဖြဲ႕စည္းေရးအတြက္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသအားလံုး အက်ံဳး၀င္သည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းသြားရန္ သေဘာတူၿပီး ေဆာင္ရန္ႏႇင့္ ေရႇာင္ရန္အခ်က္မ်ား အပါအ၀င္ အေျခခံမူႏႇင့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကို ႏႇစ္ဖက္အလုပ္အဖြဲ႕ (Technical Team) မ်ား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ေရးဆြဲၾကမည္ ျဖစ္သည္။
ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ပံုမႇန္သြားလာႏိုင္ျခင္း မရႇိေသာ အမ်ားျပည္သူသံုး လမ္းမ်ားႏႇင့္ အေရးပါေသာလမ္းမ်ား ပံုမႇန္ျပန္လည္ သြားလာႏိုင္ေရး အတြက္ ႏႇစ္ဖက္ညိႇႏႈိင္းၿပီး အျမန္ဆံုးျပန္လည္ ဖြင့္လႇစ္ရန္ အတြက္လည္း သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ခုအေနျဖင့္ ရရႇိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ အစိုးရ အေနျဖင့္ ကခ်င္လူထုႏႇင့္ ေကအိုင္အိုတို႔ လြတ္လပ္စြာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ျခင္း (Public Consultation) ကို သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရႇိသူမ်ားႏႇင့္ ႀကဳိတင္ညိႇႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား မျပဳလုပ္ႏိုင္မီ ၾကားကာလမ်ားတြင္ (Technical Team) မ်ား အခ်င္းခ်င္း ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၾကရန္ ႏႇစ္ဖက္တာ၀န္ ရႇိသူမ်ားက သေဘာတူညီ ခဲ့ၾကသည္။
အစိုးရႏႇင့္ ေကအိုင္အိုတို႔၏ သံုးရက္ၾကာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီ ဒု-ဥကၠ႒ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ''ေဆြးေႏြးပြဲမႇာ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ အခ်က္ခုနစ္ခ်က္ သေဘာတူ လက္မႇတ္ေရးထိုး ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္တိုက္ပြဲေတြ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ IDP Camp ေတြ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးကို Pilot Project ေတြနဲ႔စဖို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕ဖို႔က အရင္ကတည္းက မူအားျဖင့္ သေဘာတူခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အခု အေသးစိတ္ ျပန္ဆြဲေနပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ လမ္းေၾကာင္းေတြ ျပန္ဖြင့္ဖို႔ သေဘာတူပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရတာကို ျပည္သူေတြသိဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ (Public Consultation)ကို ျပည္သူေတြဆီ ခ်ျပဖို႔ ေကအိုင္အိုက လုပ္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလိုေဆြးေႏြးပြဲေတြ မျဖစ္မီမႇာ (Technical Team) အခ်င္းခ်င္း ေတြ႕ဆံုၾကဖို႔ပါ။ ေအာင္ျမင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲႀကီးလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္'' ဟု ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး ျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာ ရႇင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေနျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ လက္မႇတ္ေရးထိုးျခင္း မရႇိေသးေသာ္လည္း ၎အေနျဖင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏႇင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ သေဘာတူညီမႈ ရရႇိခဲ့ၿပီဟုသာ ယူဆေၾကာင္း ဦးေအာင္မင္းက ေျပာၾကားသည္။
''ေကအိုင္အိုအေနနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးမႇာ လက္မႇတ္ မထိုးေသးတာက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေကအိုင္အိုမႇာ ခိုင္မာတဲ့ ခံယူခ်က္ ရႇိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေတြ႕အၾကံဳအရ၊ သင္ခန္းစာအရ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး မေရာက္ရင္ လက္မႇတ္မထိုး ႏိုင္ေသးတာ ေကအိုင္အိုရဲ႕ သေဘာထား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အရင္အေတြ႕အၾကံဳ ေတြေၾကာင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း cease-fire မလုပ္ဘဲ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးရေအာင္လို႔ ေျပာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ cease-fire မလုပ္ဘဲ တိုက္ပြဲေတြ ဘယ္လိုေလႇ်ာ့ခ်မလဲ၊ နည္းေအာင္ဘယ္လို လုပ္မလဲ။ ထိုနည္းလည္းေကာင္းပဲ cease-fire မထိုးထားေသာ္လည္း တစ္ႏိုင္ငံလံုးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုပါ၀င္ ႏိုင္မလဲဆိုတာ ေဆြးေႏြးေနတာပါ။ cease-fire မထိုးတာကေတာ့ ေကအိုင္အို အေနနဲ႔ ခိုင္မာတယ္လို႔ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနလို သတ္မႇတ္တဲ့ ေကအိုင္အိုရဲ႕ စိုးရိမ္စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္'' ဟု အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္အား ေကအိုင္အိုမႇ လက္မႇတ္ေရးထိုးႏိုင္ျခင္း မရႇိေသးမႈအေပၚ ေကအိုင္ေအ ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္က သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
(သတင္းအရင္းအျမစ္- Eleven Media Group)